Ogólnopolska Nagroda im. ks. prof. Janusza St. Pasierba została ustanowiona w 1995 r. przez Radę Miejską Grudziądza z inicjatywy tamtejszego Klubu Inteligencji Katolickiej. Przyznawana jest co roku osobie reprezentującej wartości chrześcijańskie, którym wierny był ks. prof. Janusz Pasierb, historyk sztuki i poeta. Wśród dotychczasowych laureatów znaleźli się m. in.: ks. bp Józef Zawitkowski, ks. Jan Twardowski, prof. Stefan Stuligrosz, Krzysztof Zanussi, Jan Pospieszalski, Ernest Bryll, Maja Komorowska oraz Eleni. W ubiegłym roku odebrał ją też aktor Janusz Zakrzeński, który kilka miesięcy później zginął w katastrofie pod Smoleńskiem.
Kapituła Nagrody w roku 2010 jednogłośnie podjęła decyzję, że jej laureatem zostanie architekt Andrzej Ryczek, pochodzący z Torunia, a obecnie mieszkający w New Jersey w Stanach Zjednoczonych. Jego najbardziej znanym dziełem jest ołtarz papieski na toruńskim lotnisku, przy którym w czerwcu 1999 r. modlił się Jan Paweł II. Zaprojektował także nowy kościół w Toruniu będący wotum za papieską pielgrzymkę. Był to moment zwrotu w twórczości artystycznej Andrzeja Ryczka. Od tego wydarzenia większość jego projektów skupia się na architekturze sakralnej. Opracował kompleksowe wyposażenie kilku kościołów, a w kolejnych był konsultantem.
Szczególnym wyzwaniem dla Andrzeja Ryczka jest kościół w kompleksie Centrum Polonia In Tertio Millennio w Toruniu, gdzie królować będzie Matka Boża w niezwykłym znaku ikony, przed którą codziennie w czasie swojego pontyfikatu modlił się Jan Paweł II. To kolejne dzieło, które wyrosło wokół Rodziny Radia Maryja. Czekają na to ci Polacy, którym droga jest pamięć o Papieżu Polaku, który w sposób szczególny czcił Matkę Bożą Częstochowską i jej opiece powierzał nasze życie i losy naszej Ojczyzny. W projekcie tym widać połączenie formy klasycznej i nowoczesności. Widoczne dwa style w architekturze Kościoła są symbolem upływu czasu. Klasycyzm ma symbolizować kilka wieków wstecz a wewnętrzna modernistyczna forma wnętrza jest symbolem czasu naszego życia.
Uroczystość odbyła się w Sali głównej Ratusza 8 grudnia 2010 r. a jej gospodarzem był Prezydent Grudziądza Robert Malinowski.
Laureat przyjmując wyróżnienie powiedział: „Nagroda ks. Pasierba to dla mnie nieoczekiwane, ale bardzo miłe wyróżnienie. Wiadomością z jej otrzymania podzielę się z Polonią amerykańską”. Materialną część tej nagrody laureat przeznaczył na Bursę Szkolną dla młodzieży z ubogich rodzin w Grudziądzu.
Gośćmi uroczystości byli m.in. Prezydent Torunia Michał Zaleski, toruński architekt miejski Adam Popielowski oraz biskup toruński Andrzej Suski.
Ks. bp Andrzej Suski podkreślił, że Andrzej Ryczek swoje projekty dla Kościoła i innych instytucji wykonuje od lat całkowicie bezinteresownie, nie pobierając należnych honorariów. Wyraził też wielką wdzięczność za wielki wkład architekta w prace na terenie diecezji toruńskiej.
Prezydent Miasta Torunia zaznaczył, że: „Po raz pierwszy tę nagrodę dostaje architekt. To zgrabne nawiązanie do tytułu pierwszego tomiku poezji patrona nagrody Kategoria przestrzeni, bo przecież architekt działa właśnie w przestrzeni, ujarzmia ją i ubogaca”.
Podczas uroczystości wiceprezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Grudziądzu Sławomir Szymański przedstawiając zebranym osobę laureata przytoczył m.in. fragmenty wspomnień przyjaciół: „Pan Andrzej jest człowiekiem niezwykle skromnym, czułym i wrażliwym. Uderza w nim to, że od strony materialnej ma tylko tyle ile potrzebuje na co dzień, absolutne minimum. Ma wielki talent, za swoje rysunki i projekty mógłby „dobrze” zarabiać.
Dzisiaj zajmuje się tylko społeczną działalnością, realizuje swoje pasje artystyczne. Jak podkreśla ten etap jego życia, gdzie nie jest już najmłodszym człowiekiem należy do najciekawszych i chce jak najwięcej zrobić. Dzisiaj jest to głównie etap architektury i sztuki sakralnej. Jego całkowita bezinteresowność tej sztuce nadaje dodatkowego „ducha”.
Fascynują go podróże. Zjeździł prawie cały świat. Zwiedzając piękno świata obserwuje różne style i sztukę świata. Te wszystkie doświadczenia bardzo często wykorzystuje w swoich projektach, stąd jego artystyczna twórczość nie zamyka się w jakimś wąskim kręgu. Cechuje ją ogromne bogactwo form.
Jest bardzo lubiany przez otoczenie. Uczestniczy w imprezach kulturalnych organizowanych przez Polonię w USA wspierając tych, którzy dbają o zachowanie naszej tradycji i kultury narodowej. Kiedy przybywa do Polski spotyka się z różnymi ludźmi. Nie są to ludzie jakiś określonych opcji politycznych, raczej od polityki stroni, a zwraca uwagę na człowieka. Ma przyjaciół w rożnych środowiskach, jest partnerem do rozmów z profesorami, ale równie dobrze czuje się wśród ludzi prostych. Nie liczy się kto kim jest.
Jak często powtarza jego zaangażowanie w sprawy Kościoła to jego talent i umiejętności. To co umie robić najlepiej, co czuje, co jest darem od Boga to projektowanie. To chyba również jego modlitwa”.
Uroczystość została zakończona Mszą św. w Bazylice św. Mikołaja w Grudziądzu, którą w intencji laureata odprawił biskup toruński Andrzej Suski.
Ks. Wojciech Miszewski
